Wat is jouw verhaal?
Levens- en ervaringsverhalen bevatten vaak twee belangrijke onderdelen, namelijk de lineaire gebeurtenissen van het verhaal en de onderliggende thema’s. Het lineaire verhaal kan ons helpen het verhaal te reconstrueren. De onderliggende thema’s geven inzicht in wat we belangrijk vinden of wat we (bewust of onbewust) uit de weg gaan.
Met het delen van levens- en ervaringsverhalen geven we onszelf prijs in de verhalen die we vertellen en in datgene wat we (nog) niet kunnen of willen vertellen: onzekerheden, kwetsbaarheden, frustraties, angsten, pijn, liefde, krachten, wensen, dromen en geluk. In deze verhalen komt het persoonlijke naar voren. De ervaringen die we opdoen in ons leven bevatten veel kennis die ontdekt en benut kan worden; als we goed kijken en luisteren naar ons eigen verhaal hierover ontdekken we unieke krachten en kwaliteiten en terugkerende patronen. Welke beschermingsmechanismen en overtuigingen over onszelf en over anderen passen we toe? Welke pijnpunten uit onze jeugd zitten daaronder? Waar reageren we op? Waar gaan we van stralen en waar lopen we voor weg?
Door ervaringen uit te werken blikken we terug op ons leven en kijken we naar het heden. Wat valt daarin op? Klopt ons eigen verhaal nog en kunnen we ruimte maken voor nieuwe perspectieven? Dit kan ook betekenen: ruimte maken voor rouw, vergeving en acceptatie. Aandacht hebben voor onverwerkte trauma’s en voor de vraag hoe systemen kunnen doorwerken op het heden.
Het uitwerken van je eigen ervaringen
Levens- en ervaringsverhalen kun je beschrijven aan de hand van leefgebieden en fasen in je leven: gezin van herkomst, wonen, school/opleiding, werk, relaties, vrije tijd, zingeving, lichamelijke en psychische gezondheid, ouderschap en ouder worden. Dit kan chronologisch uitgewerkt worden of misschien is er een moment aan te wijzen als beslissende wending in je leven. Al deze verhalen kunnen op verschillende manieren vorm krijgen: aan de hand van tekst, het hanteren van een metafoor of het inzetten van beeldende vormen, zoals tekeningen, foto’s en film. Of het nu gaat om een levensverhaal of een ervaringsverhaal, beide vormen gaan over het uitwerken van de eigen ervaringen.
Het beschrijven van je ervaringen is meer dan een opsomming van gebeurtenissen uit je leven. Het laat zien hoe jij jouw verhaal ziet en welke betekenis het heeft gekregen. Het laat zien hoe je de persoon bent geworden die je nu bent. Al schrijvend of vertellend ontdek je soms bepaalde schakels tussen oorzaak en gevolg en kun je lijnen trekken naar je eigen socialisatie, waardoor nieuwe inzichten ontstaan. Soms ontdek je een rode draad die door het verleden en het heden loopt en wordt langzaam zichtbaar hoe bepaalde gebeurtenissen tot een bepaalde afloop of ontwikkeling hebben geleid.
When it happens sometimes, we’re caught short.
We don’t know exactly how to handle it when it comes up.
Sometimes, we don’t know just what to do when adversity takes over. (chuckle).
And I have advice for all of us, I got it from my pianist Joe Zawinul who wrote this tune.
And it sounds like what you’re supposed to say when you have that kind of problem.
It’s called mercy, mercy, mercy.
– Mercy, Mercy, Mercy – Cannonball Adderley